LEESTIJD: 4 MINUTEN
Janet Chik – Faculteit Science and Engineering
‘Uncertainty is an uncomfortable position. But certainty is an absurd one.’ (Voltaire)
STELLING
Een klein bedrijf in Grootegast maakt fietsmandjes en slippers van gerecycled rubber.
Dat is bijzonder, want tot voor kort was het onmogelijk rubber opnieuw te gebruiken.
Totdat RUG-hoogleraar chemische technologie Francesco Picchioni samen met emeritus
Ton Broekhuis ontdekte hoe dat wél kan.
Rubber – zowel natuurlijk als synthetisch – begint als
een kleverige, stroperige vloeistof die bestaat uit lange, spaghetti-achtige moleculen. In de 19e eeuw ontdekte
Charles Goodyear een manier om deze vloeistof om te zetten in rubber zoals we dat nu kennen. Hij deed dit door de spaghettislierten aan elkaar te verbinden met zogeheten zwavelbruggen. Dit proces heet vulkanisatie. ‘Wanneer de slierten op deze manier verbonden zijn, is hun bewegings-vrijheid beperkt, waardoor de vloeistof verandert in een elastische vaste stof,’ legt Francesco Picchioni uit.
Kwaliteit rubber
Om oud rubber opnieuw te gebruiken moeten die zwavelbruggen verbroken worden. Dat is lastig, omdat daardoor ook breuken ontstaan in de spaghettislierten. En kortere slierten zorgen voor een lagere kwaliteit rubber. Daarom zoeken wetenschappers overal naar een methode die de zwavelbruggen afbreekt, maar ondertussen de slierten zoveel mogelijk intact laat.
Tegendraads
Picchioni bezag wat zijn collega’s allemaal probeerden en besloot een totaal andere richting in te gaan. ‘Ik ben nogal
tegendraads,’ zegt hij. ‘Als iedereen rechtsaf slaat, wil ik weten wat er gebeurt wanneer ik naar links ga.’ Hij besloot de spaghetti gewoon in stukjes te breken met een mechanische techniek, waardoor er korte sliertenontstonden. Vervolgens voegde hij een stofje toe dat deze korte stukjes op een willekeurige manier aan elkaar plakt. ‘Dat leverde een plakkerige en stroperige vloeistof op die gevulkaniseerd kon worden. En het resultaat was rubber dat zo goed als nieuw is.’
Patent
Het patent op deze ontdekking wordt al gebruikt door
New Born Rubber, een bedrijf in Grootegast. Zij maken er slippers en opvouwbare fietsmandjes mee. ‘Ik verdien er niet echt veel aan, en het werk dat ik hierin gestoken heb heeft zelfs mijn productie van wetenschappelijke publicaties een beetje doen afnemen. Maar ik heb een concreet probleem opgelost, en daar ben ik heel gelukkig mee.’
TEKST: RENÉ FRANSEN / FOTO’S: REYER BOXEM
LEESTIJD: 4 MINUTEN
Janet Chik – Faculteit Science and Engineering
‘Uncertainty is an uncomfortable position. But certainty is an absurd one.’ (Voltaire)
STELLING
Rubber – zowel natuurlijk als synthetisch – begint als een kleverige, stroperige vloeistof die bestaat uit lange, spaghetti-achtige moleculen. In de 19e eeuw ontdekte Charles Goodyear een manier om deze vloeistof om te zetten in rubber zoals we dat nu kennen. Hij deed dit door de spaghettislierten aan elkaar te verbinden met zogeheten zwavel-bruggen. Dit proces heet vulkanisatie. ‘Wanneer de slierten op deze manier verbonden zijn, is hun bewegings-vrijheid beperkt, waardoor de vloeistof verandert in een elastische vaste stof,’ legt Francesco Picchioni uit.
Kwaliteit rubber
Om oud rubber opnieuw te gebruiken moeten die zwavelbruggen verbroken worden. Dat is lastig, omdat daardoor ook breuken ontstaan in de spaghettislierten. En kortere slierten zorgen voor een lagere kwaliteit rubber. Daarom zoeken wetenschappers overal naar een methode die de zwavelbruggen afbreekt, maar ondertussen de slierten zoveel mogelijk intact laat.
Tegendraads
Picchioni bezag wat zijn collega’s allemaal probeerden en besloot een totaal andere richting in te gaan. ‘Ik ben nogal tegen-draads,’ zegt hij. ‘Als iedereen rechtsaf slaat, wil ik weten wat er gebeurt wanneer ik naar links ga.’ Hij besloot de spaghetti gewoon in stukjes te breken met een mechanische techniek, waardoor er korte sliertenontstonden. Vervolgens voegde hij een stofje toe dat deze korte stukjes op een willekeurige manier aan elkaar plakt. ‘Dat leverde een plakkerige en stroperige vloeistof op die gevulkaniseerd kon worden. En het resultaat was rubber dat zo goed als nieuw is.’
Patent
Het patent op deze ontdekking wordt al gebruikt door New Born Rubber, een bedrijf in Grootegast. Zij maken er slippers en opvouwbare fietsmandjes mee. ‘Ik verdien er niet echt veel aan, en het werk dat ik hierin gestoken heb heeft zelfs mijn productie van wetenschap-pelijke publicaties een beetje doen afnemen. Maar ik heb een concreet probleem opgelost, en daar ben ik heel gelukkig mee.’
Een klein bedrijf in Grootegast maakt fietsmandjes en slippers van gerecycled rubber. Dat is bijzonder, want tot voor kort was het onmogelijk rubber opnieuw te gebruiken.
Totdat RUG-hoogleraar chemische technologie Francesco Picchioni samen met emeritus Ton Broekhuis ontdekte hoe dat wél kan.
TEKST: RENÉ FRANSEN / FOTO’S: REYER BOXEM