Prijswinnend promotieonderzoek naar Plato’s ideeën over de aard van genot

Plato’s ideeën over de aard en waarde van genot of plezier (hêdonê) worden doorgaans genegeerd of als verward, gebrekkig, en weinig interessant verworpen. In zijn proefschrift Plato on Pleasure and Illusion streeft filosoof Derek van Zoonen naar een sympathieker en welwillender verhaal over Plato’s visie op genot. Van Zoonen ontving hiervoor deze zomer de Wierenga-Rengerink dissertatieprijs.

Van Zoonen onderzocht een zeer tegen-intuïtief idee in het werk van Plato: het idee dat plezier ‘waar’ of ‘onwaar’ kan zijn en laat op verrassende wijze zien dat er meer voor dit idee te zeggen is dan vooralsnog gedacht. Zijn promotieonderzoek wordt van groot belang geacht voor ons begrip van Plato. Om die reden beoordeelde een toonaangevende internationale commissie (met leden van New York University, Cambridge, Columbia, de Universiteit van Oslo, en de KULeuven) het als cum laude. In een korte video legt Van Zoonen zijn bevindingen uit.

FOTO: JAN HENDRIK VAN DER VEEN

Impact in beeld:
het Waddenonderzoek van Oscar Franken

Impact in beeld is een nieuwe videoserie die je meeneemt in de inspirerende wereld van onderzoek aan de RUG. Ontdek hoe onze wetenschappers verandering teweegbrengen en welke impact ze willen maken.
In de tweede aflevering vertelt ecoloog Oscar Franken over zijn onderzoek naar de waddenbodem. Wat is de belangrijkste vraag die hij wil beantwoorden en wat is de impact van zijn onderzoek op de samenleving?

VARIA

Zo bedreigt stikstof de natuur

Waarom is stikstof eigenlijk zo slecht voor natuurgebieden? Het promotieonderzoek van Rik Veldhuis naar de jeneverbes geeft een beeld van de schadelijke processen die een teveel aan stikstof veroorzaakt. Veldhuis: ‘De jeneverbes is een van de meest wijdverspreide plantensoorten ter wereld. De struik biedt voedsel en een leefomgeving voor vele andere organismen, zoals mossen, insecten, schimmels en vogels. Mijn onderzoek naar de jeneverbes laat zien hoe stikstof de biodiversiteit bedreigt. In Noordwest-Europa gaan de jeneverbespopulaties al decennia achteruit. Er komen te weinig jonge jeneverbessen bij, onder andere omdat de jeneverbes hier maar weinig levende zaden produceert. Naast hoge temperaturen en droogte lijkt stikstof de voortplanting van de jeneverbes in de weg te zitten.’ Schadelijke process die in zijn dissertatie aan bod komen zijn: verdringing door stikstofminnende planten, bodemverzuring, aantasting van de mycorrhiza (schimmeldraden in de bodem), uitspoeling van belangrijke voedingsstoffen en vrijkomen van giftige elementen.

Opening Academisch Jaar

De Opening van het Academisch Jaar van de RUG in de Martinikerk is vrijdag 1 september van 15.30 tot 17.00 uur via een livestream te volgen. De link daarvoor staat tegen die tijd op de homepage van de RUG. Sprekers zullen zijn: rector magnificus Cisca Wijmenga, die tijdens de ceremonie haar rectoraat overdraagt aan Jacquelien Scherpen, Alumnus van het Jaar Taku Mutezo, hoogleraar polymeerwetenschappen Marleen Kamperman en de winnaar GUF-100-prijs voor excellente studenten en alumnus natuurkunde Adrian Sidhu. Verder is er een debat tussen NWO-voorzitter Marcel Levi, bestuursvoorzitter van de Universiteit Twente Vinod Subramaniam en Cisca Wijmenga, draagt de nieuwe huisdichter een gedicht voor en verzorgt studentenmuziekvereniging Bragi voor muzikale intermezzi.

Jacquelien Scherpen nieuwe rector magnificus

De Raad van Toezicht van de RUG heeft prof.dr.ir. Jacquelien Scherpen (1966) benoemd tot rector magnificus en lid van het College van Bestuur. Scherpen volgt op 1 september de huidige rector Cisca Wijmenga op. ‘Ik ben verheugd over de benoeming van Jacquelien Scherpen,’ zegt Johan Remkes, voorzitter van de RvT. ‘(…) Door haar uitgebreide netwerk is zij in staat om de RUG in de verschillende gremia op een goede wijze te vertegenwoordigen.’ Collegevoorzitter Jouke de Vries noemt haar een topwetenschapper wier werk nationaal en internationaal erkend wordt als innovatief en baanbrekend. In een interview vertelt Scherpen meer over zichzelf. 

FOTO: MARTIN CORAZZOLI

PHALLUS. Norm & Vorm

Universiteitsmuseum t/m 25 februari 2024

De penis is overal. Waar mensen zijn, duikt de vorm op: in oeroude rotstekeningen, in tekeningen op wc-deuren of als dick pics op social media. Ook in wetenschappelijk onderzoek komt het mannelijk geslachtsdeel uitgebreid aan bod. Terwijl de vrouwelijke genitaliën het vaak moeten doen met een bescheiden bijrol. Terecht? Of sluipen maatschappelijke normen (on)bewust het onderzoek binnen?

De tentoonstelling PHALLUS. Norm & Vorm, ontwikkeld door het GUM (Gents Universiteitsmuseum), neemt de bezoeker mee langs onze ideeën over geslacht, gender, wetenschap en normen. De expositie zet het mannelijke lid centraal. Op een voetstuk? Misschien wel. Maar dan vooral om dat ook af en toe onderuit te halen. Eén ding is zeker: PHALLUS. Norm & Vorm belooft veel clichés te doorbreken.

Liekuut: Het platteland is niet maakbaar

‘We hebben lang gedacht dat Nederland, en dus het platteland maakbaar was. Maar nu vraagstukken over klimaatverandering en energietransitie steeds dichterbij komen, bereiken we de grens van de maakbaarheid,’ zegt Tialda Haartsen, hoogleraar Rurale geografie bij de RUG, in de opinierubriek ‘Liekuut’. ‘En dat betekent dat we anders om moeten gaan met de inrichting van het platteland.’

Hebben vrouwen en mannen een ander brein?

Er wordt weleens gezegd dat mannen en vrouwen eigenlijk hetzelfde zijn. Dat meisjes met poppen spelen en jongens met auto's zou veroorzaakt worden door onze maatschappij. Maar is dat wel zo? In een podcastcollege van de Universiteit van Nederland vertelt neurowetenschapper Iris Sommer, hoogleraar psychiatrie RUG/UMCG, over haar onderzoek naar het mannen- en vrouwen-brein. Een van haar belangrijkste bevindingen is dat vrouwelijke hormonen, zoals oestrogenen, een grote beschermende rol spelen bij psychotische stoornissen. Haar recente studie liet zien dat raloxifeen (een oestrogeen analoog) de symptomen en het denkvermogen van vrouwelijke patiënten verbetert. Vaak voorgeschreven antipsychotica blijken de aanmaak van oestrogenen juist te onderdrukken; voor vrouwelijke patiënten is dit zeer schadelijk.

Groninger Museumnacht 2023

Het Universiteitsmuseum Groningen, Groninger Museum (‘Unzipped’ over de Rolling Stones), GRID Grafisch Museum, Storyworld en Forum Groningen, Museum aan de A en de Synagoge Groningen: allemaal doen ze mee aan de Museumnacht op zaterdag 9 september. Een nacht in het museum waar de kunst niet het enige is dat tot leven komt. Dit evenement vol kunst, cultuur en gezelligheid is ieder jaar uitverkocht. Programma en kaartverkoop op Website Groninger Museumnacht.

FOTO: JAN HENDRIK VAN DER VEEN

Prijswinnend promotieonderzoek naar Plato’s ideeën over de aard van genot

Plato’s ideeën over de aard en waarde van genot of plezier (hêdonê) worden doorgaans genegeerd of als verward, gebrekkig, en weinig interessant verworpen. In zijn proefschrift Plato on Pleasure and Illusion streeft filosoof Derek van Zoonen naar een sympathieker en welwillender verhaal over Plato’s visie op genot. Van Zoonen ontving hiervoor deze zomer de Wierenga-Rengerink dissertatieprijs.

Van Zoonen onderzocht een zeer tegen-intuïtief idee in het werk van Plato: het idee dat plezier ‘waar’ of ‘onwaar’ kan zijn en laat op verrassende wijze zien dat er meer voor dit idee te zeggen is dan vooralsnog gedacht. Zijn promotieonderzoek wordt van groot belang geacht voor ons begrip van Plato. Om die reden beoordeelde een toonaangevende internationale commissie (met leden van New York University, Cambridge, Columbia, de Universiteit van Oslo, en de KULeuven) het als cum laude. In een korte video legt Van Zoonen zijn bevindingen uit.

Impact in beeld:
het Waddenonderzoek van Oscar Franken

Impact in beeld is een nieuwe videoserie die je meeneemt in de inspirerende wereld van onderzoek aan de RUG. Ontdek hoe onze wetenschappers verandering teweegbrengen en welke impact ze willen maken.
In de tweede aflevering vertelt ecoloog Oscar Franken over zijn onderzoek naar de waddenbodem. Wat is de belangrijkste vraag die hij wil beantwoorden en wat is de impact van zijn onderzoek op de samenleving?

FOTO: MARTIN CORAZZOLI

PHALLUS. Norm & Vorm

Universiteitsmuseum t/m 25 februari 2024

De penis is overal. Waar mensen zijn, duikt de vorm op: in oeroude rotstekeningen, in tekeningen op wc-deuren of als dick pics op social media. Ook in wetenschappelijk onderzoek komt het mannelijk geslachtsdeel uitgebreid aan bod. Terwijl de vrouwelijke genitaliën het vaak moeten doen met een bescheiden bijrol. Terecht? Of sluipen maatschappelijke normen (on)bewust het onderzoek binnen?

De tentoonstelling PHALLUS. Norm & Vorm, ontwikkeld door het GUM (Gents Universiteitsmuseum), neemt de bezoeker mee langs onze ideeën over geslacht, gender, wetenschap en normen. De expositie zet het mannelijke lid centraal. Op een voetstuk? Misschien wel. Maar dan vooral om dat ook af en toe onderuit te halen. Eén ding is zeker: PHALLUS. Norm & Vorm belooft veel clichés te doorbreken.

Zo bedreigt stikstof de natuur

Waarom is stikstof eigenlijk zo slecht voor natuurgebieden? Het promotieonderzoek van Rik Veldhuis naar de jeneverbes geeft een beeld van de schadelijke processen die een teveel aan stikstof veroorzaakt. Veldhuis: ‘De jeneverbes is een van de meest wijdverspreide plantensoorten ter wereld. De struik biedt voedsel en een leefomgeving voor vele andere organismen, zoals mossen, insecten, schimmels en vogels. Mijn onderzoek naar de jeneverbes laat zien hoe stikstof de biodiversiteit bedreigt. In Noordwest-Europa gaan de jeneverbespopulaties al decennia achteruit. Er komen te weinig jonge jeneverbessen bij, onder andere omdat de jeneverbes hier maar weinig levende zaden produceert. Naast hoge temperaturen en droogte lijkt stikstof de voortplanting van de jeneverbes in de weg te zitten.’ Schadelijke process die in zijn dissertatie aan bod komen zijn: verdringing door stikstofminnende planten, bodemverzuring, aantasting van de mycorrhiza (schimmeldraden in de bodem), uitspoeling van belangrijke voedingsstoffen en vrijkomen van giftige elementen.

Opening Academisch Jaar

De Opening van het Academisch Jaar van de RUG in de Martinikerk is vrijdag 1 september van 15.30 tot 17.00 uur via een livestream te volgen. De link daarvoor staat tegen die tijd op de homepage van de RUG. Sprekers zullen zijn: rector magnificus Cisca Wijmenga, die tijdens de ceremonie haar rectoraat overdraagt aan Jacquelien Scherpen, Alumnus van het Jaar Taku Mutezo, hoogleraar polymeer-wetenschappen Marleen Kamperman en de winnaar GUF-100-prijs voor excellente studenten en alumnus natuurkunde Adrian Sidhu. Verder is er een debat tussen NWO-voorzitter Marcel Levi, bestuursvoorzitter van de Universiteit Twente Vinod Subramaniam en Cisca Wijmenga, draagt de nieuwe huisdichter een gedicht voor en verzorgt studentenmuziek-vereniging Bragi voor muzikale intermezzi.

Liekuut: Het platteland is niet maakbaar

‘We hebben lang gedacht dat Nederland, en dus het platteland maakbaar was. Maar nu vraagstukken over klimaatverandering en energietransitie steeds dichterbij komen, bereiken we de grens van de maakbaarheid,’ zegt Tialda Haartsen, hoogleraar Rurale geografie bij de RUG, in de opinierubriek ‘Liekuut’. ‘En dat betekent dat we anders om moeten gaan met de inrichting van het platteland.’

Hebben vrouwen en mannen een ander brein?

Er wordt weleens gezegd dat mannen en vrouwen eigenlijk hetzelfde zijn. Dat meisjes met poppen spelen en jongens met auto's zou veroorzaakt worden door onze maatschappij. Maar is dat wel zo? In een podcastcollege van de Universiteit van Nederland vertelt neurowetenschapper Iris Sommer, hoogleraar psychiatrie RUG/UMCG, over haar onderzoek naar het mannen- en vrouwen-brein. Een van haar belangrijkste bevindingen is dat vrouwelijke hormonen, zoals oestrogenen, een grote beschermende rol spelen bij psychotische stoornissen. Haar recente studie liet zien dat raloxifeen (een oestrogeen analoog) de symptomen en het denkvermogen van vrouwelijke patiënten verbetert. Vaak voorgeschreven antipsychotica blijken de aanmaak van oestrogenen juist te onderdrukken; voor vrouwelijke patiënten is dit zeer schadelijk.

Jacquelien Scherpen nieuwe rector magnificus

De Raad van Toezicht van de RUG heeft 
prof.dr.ir. Jacquelien Scherpen (1966) benoemd tot rector magnificus en lid van het College van Bestuur. Scherpen volgt op 1 september de huidige rector Cisca Wijmenga op. ‘Ik ben verheugd over de benoeming van Jacquelien Scherpen,’ zegt Johan Remkes, voorzitter van de RvT. ‘(…) Door haar uitgebreide netwerk is zij in staat om de RUG in de verschillende gremia op een goede wijze te vertegenwoordigen.’ Collegevoorzitter Jouke de Vries noemt haar een topwetenschapper wier werk nationaal en internationaal erkend wordt als innovatief en baanbrekend. In een interview vertelt Scherpen meer over zichzelf. 

Groninger Museumnacht 2023

Het Universiteitsmuseum Groningen, Groninger Museum (‘Unzipped’ over de Rolling Stones), GRID Grafisch Museum, Storyworld en Forum Groningen, Museum aan de A en de Synagoge Groningen: allemaal doen ze mee aan de Museumnacht op zaterdag 9 september. Een nacht in het museum waar de kunst niet het enige is dat tot leven komt. Dit evenement vol kunst, cultuur en gezelligheid is ieder jaar uitverkocht. Programma en kaartverkoop op Website Groninger Museumnacht.

VARIA